Zenuwachtig staar ik naar mijn telefoon. Het ziekenhuis kan bellen voor een belangrijke uitslag, maar een precieze tijd hebben ze niet doorgegeven. Het is negen uur in de ochtend en ik weet dat ik niets kan doen tot ze gebeld hebben. Mijn lichaam gaat in de wachtmodus, een gespannen staat waarin ik niets anders kan doen dan, je raad het al, wachten. Ik heb trek en zou eigenlijk moeten ontbijten, maar wat als ze dan nét bellen? En krijg ik überhaupt wel iets naar binnen met die zenuwen voor het bellen zelf? Dus ik wacht en wacht en wacht, al starend naar mijn telefoon.
Onrust
Om half zes in de avond word ik gebeld. Het gesprek duurt om en nabij vijf minuten en dan is het klaar. Nu kan mijn dag eindelijk beginnen, alleen is de dag al voorbij en al mijn energie is op. Ik ben zwaar overprikkeld en gefrustreerd van het wachten en gespannen zijn. Ook heb ik niets gegeten, niets anders kunnen doen.
Ik heb dit vaker gehoord bij autistische mensen, dat ze niets kunnen doen voordat hun afspraak plaatsvindt. Of dit nou telefonisch is of in-person. Het voelt als werkelijk vast zitten in deze wachtmodus, als een soort bevriezing. Ik heb het zelfs als ik een pakketje verwacht, ik stel noodgedwongen alles uit tot het is gearriveerd. Ik voel een hevige onrust, een soort zenuwen en spanning. Zelfs naar het toilet gaan stel ik uit. Maar, hoe komt het nou dat wij daar zoveel last van hebben en nog belangrijker, is er iets tegen te doen?
Denkpatroon
Kort gezegd is de wachtmodus een aandacht-regulatie-probleem in combinatie met angst. Het is een denkpatroon dat zich constant blijft herhalen. Je focust je op je aanstaande afspraak, voor de meeste autisten een spannende situatie, en je gedachtes blijven terugkeren naar dit vooruitzicht. Telkens opnieuw, als een soort mini-obsessie. Dit brengt angsten, onzekerheden en spanning met zich mee en zorgt ervoor dat al je energie en tijdsbesteding naar deze gedachten gaan. Er is geen ruimte voor andere dingen.
Tips & tricks
Zijn er dan ook tips and tricks om dit gevoel te verminderen of om het dragelijker te maken? Ja, er zijn inderdaad dingen die de wachtmodus kunnen verzachten. De hulpmiddelen die in mijn zoektocht naar antwoorden het meest genoemd worden zijn:
Planning is key
Als je de mogelijkheid hebt de afspraak zelf in te plannen of met inspraak, is het handig deze zo vroeg mogelijk op de dag te plannen. Zo houd je de wachtmodus kort en overzichtelijk.
Schrijf het van je af
Je goed voorbereiden en dingen opschrijven van te voren kan je helpen de rust te bewaren. Bijvoorbeeld, bij een telefoongesprek pak ik mijn telefoon memo’s erbij met punten die ik niet mag vergeten. Ook kan ik dan meetypen met het gesprek.
Mindfulness of meditatie
Je aandacht en angsten als het ware “afleiden” en rust ervoor in de plaats terugbrengen. Er zijn diverse apps die je hierbij kunnen helpen en zelf Netflix heeft een fijne meditatie “serie” genaamd “Headspace guide”. Ook kan een spelletje op je telefoon of een boek lezen je aandacht afleiden. Hoe moeilijk dit ook kan zijn, het helpt écht je ergens anders op te focussen.
Kleine taken eerst
Wat ook kan helpen, is de kleine taken aan te pakken die de minste energie verbruiken. Dit kun je zelfs in stapjes doen. Moeite met eten tijdens het wachten? Zet het dan bijvoorbeeld eerst klaar zonder er nog iets mee te doen. Vaatwasser uitruimen? Wellicht eerst alleen het bestek. Het zal het wachten meer dragelijk maken.
Wekkers are friends
Voor meer zekerheid en rust kun je voor bepaalde afspraken wekkers zetten. Zo laat de tanden poetsen, zo laat de jas aan. Dit brengt een stukje veiligheid en nu weet je zeker dat het niet te missen valt. Ook kan dit helpen je aandacht af te leiden van de klok en het wachten dragelijker te maken.
Herkenning
Natuurlijk is ieder persoon anders en werkt niet alles voor iedereen. Zo ook bij mij. Ik moet zeggen dat ik nog erg veel moeite heb om de wachtmodus los te laten en me te concentreren op andere dingen. Wellicht is het een kwestie van oefening baart kunst. Ik weet wel dat ik absoluut niet de enige ben met dit probleem. Het is dan ook altijd fijn in ieder geval herkenning en/of erkenning te vinden bij andere autisten. Weer een stukje acceptatie, en dat is ook al goud waard. Je bent niet alleen!
Liefs, Dianel
Blogs door Dianel
Dianel schrijft een maandelijkse blog over de strubbelingen van een jonge vrouw met autisme.