Stims herontdekken | door Yamina

Stims herontdekken | door Yamina

hintersee, bergsee, mountains

In de vorige blog had ik het over stims, een term voor zelfstimulerend gedrag [ENG: self stimulatory behaviour]. Wat het inhoudt en waar het globaal vandaan komt. Het wordt vaak gezien als een ‘kenmerk’ van autisme, maar is dat eigenlijk wel zo? Of is het een resultaat van leven in een wereld die niet is gemaakt voor autisten, met als gevolg de nood(zaak) om dit zelf te reguleren? Dit vraagstuk laten we nog even liggen. Voor nu wil ik het hebben over het herontdekken van stims ná mijn diagnose, en ook het herkennen van stims die ik (vroeger) eigenlijk altijd al had.

Yamina

Stereotype of repetitief

In mijn zoektocht naar een diagnose verloor ik mijzelf in de diagnostische criteria van autisme. Helemaal in het begin keek ik ook met regelmaat videos hierover. Ik zag dan een personificatie van wat stond beschreven als  “stereotype of repetitieve motorische bewegingen, gebruik van voorwerpen of spraak”; stims!

Op die momenten dacht ik nog wel eens, ‘dan zal ik wel niet autistisch zijn’, want in mijn beleving deed ik dit allemaal niet. Totdat ik wat nauwer op de letter ging lezen, kijkend naar het laatste deel; spraak. Ik bedacht mij dat ik vaak dezelfde termen gebruikte, en deze in mijn brein zich meermaals herhaalde. Ik echode ook het laatste woord van zinnen die andere uitspraken en maakte vaak ‘gekke’ geluidjes met mijn mond.

Ontdekkingstocht

Nadat ik officieel mijn diagnose had gekregen ging ik op een ontdekkingstocht naar mijn authentieke autistische identiteit die ik al jaren uit het oog was verloren. Een groot onderdeel hiervan was ruimte en tijd creëren voor mijn lichaam en geest om ‘zichzelf’ te zijn en te reageren volgens mijn natuurlijke impuls.

Mijn beeld van stims, het fladderen van de handen en het heen- en weer bewegen, was onvolledig. Ik had niet genoeg informatie om te weten hoe divers en breed stims eigenlijk wel niet zijn. Dat is nu, na een paar jaar, wel anders.

Terugblik

Vanaf jongs- af aan was ik een duimzuiger. Dit heb ik ook heel lang gedaan, totdat ik niet meer mocht; mijn gebit ging er aan onderdoor. Dit afleren was pittig, maar werd vervangen door het zuigen op lolly’s of (kauwen) op een rietje. Ook had ik eigenlijk altijd mijn favoriete knuffel bij mij, waar een klein lusje aan zat waar ik fijn aan kon frunniken en friemelen. Dit deed ik zo vaak dat deze knuffel meermaals een buikoperatie nodig had, en menig nieuw ‘lusje’ heeft gekregen.

Alhoewel ik veel verschillende smaken goed kon eten, ging mijn voorkeur uit naar zuur. Niet ‘gewoon’ zuur, maar zo zuur dat mijn lippen er dik van werden en het weefsel van mijn wangen en gehemelte rauw en gevoelig raakten. Achteraf gezien heel duidelijk, was mijn (voor)liefde voor schommelen. Ik was als kind niet weg te slaan bij de schommels en rende hier ook altijd gelijk naartoe. Dit werd op latere leeftijd als ‘kinderachtig’ gezien, en hierdoor durfde ik dit niet meer goed te doen.

Zwakke spieren

Volgens mijn omgeving liep ik ‘raar’, op mijn tenen en de buitenkant van mijn voeten. Ook dit is over het algemeen een aanwijzing voor autisme, maar bij mij werd het gezien als een gevolg van mijn epilepsie. Er werd gesteld dat ik na mijn aanvallen ‘zwakke spieren’ had. Oplossing; steunzooltjes en speciale schoenen! Mijn herinnering aan die middelen zijn alles behalve positief. Ze deden pijn en bemoeilijkten mijn lopen. Sommige mensen zullen er zeker wel gebaat bij zijn, ik was er niet een van.

Bananen in pyjama's

Heel veel van mijn spreken is beïnvloed door de persoon waar ik het meest bij was; mijn moeder. Altijd groot fan geweest van spreekwoorden en gezegdes, en mijn brein haakte zich daar aan vast als een manier om een grapje te maken. Ook produceerde ik vaak een songtekst of opening van een serie of tekenfilm na het horen van een woord. Tot op de dag van vandaag bij het zien van een banaan hoor ik in mijn hoofd “Bananen in pyjama’s, ze komen naar benee ~”.

Ik echode woorden en termen, en maakte graag ‘gekke’ geluidjes met mijn mond. Zo deed ik vaak een kikker of vis na of floot als een vogeltje. Bijgeloof is echter dat binnenshuis fluiten, al helemaal nadat het donker is, geesten of slechte energie oproept. Ook daar moest ik maar mee stoppen. Ik kan mij nog goed herinneren dat ik graag zong en bepaalde nummers, zinnen of ritmes vaak kon herhalen.

 

Beweging

Mijn evenwicht was dan misschien niet je-van-het, dansen vond ik geweldig. Grote bewegingen maken en rondjes draaien gaven mij een fijn gevoel. Het moment van gewichtloosheid, op de piek van de boog, achtbaan of wat dan ook, die vlinders in mijn buik, ik moest er altijd van (glim)lachen. Ik wiebelde ook graag heen- en weer uit anticipatie of blijheid. Lekker eten? Een kontje-wiebel! Iets schattigs? Een sprongetje van blijheid! Overweldigd door iets aandoenlijks? Op de plaats trippelen!

Verborgen, maar niet verloren

Achteraf gezien heb ik veel stims afgeleerd of vervangen omdat er van buitenaf een oordeel of mening over was. Ik mij wilde daarom voegen naar een beeld van verwachting voor acceptatie. De drang om te stimmen was misschien verborgen, maar niet verloren.

Het herontdekken van mijn stims ging gepaard met het loslaten van een vraag en verwachting. Dat niet alleen, ook het geïnternaliseerde validisme moest worden aangepakt. De aangeleerde schaamte en stigma, mijn eigen blik, besef en begrip van mijn persoon en bestaan als autist. Maar ook de daarbij komende authentieke identiteit.

Kort gezegd moest ik terug naar de kern, naar het meisje op de foto. Naar een bestaan gericht op mijn behoeftes en grenzen, en niet de vraag of verwachting van mijn omgeving. Het afpellen van al die lagen was niet gemakkelijk. Alhoewel ik het in contact komen met mijn lichaam misschien was verleerd, was ik de herinnering van hoe het was en kon zijn nooit écht vergeten. Om echt tot mijzelf te kunnen komen moest ik mij open stellen voor sensaties waar ik mijzelf eerst mentaal voor afsloot.

Kleine stapjes tellen ook

Na een ‘verse’ diagnose kan het soms voelen alsof de hele wereld opeens op je afkomt. Een overweldigende open en blote toestroom van prikkels en sensaties. Over het algemeen niet de meest fijne ervaring, maar wel een onderdeel van weer tot de eigen kern komen. Het is moeilijk om deze vloedgolf aan prikkels te ervaren en er dan toch voor te kiezen om je hiervoor open te stellen. Het is eng en in sommige gevallen overvragend, maar kleine stappen tellen ook!

Als het voelt alsof de afzuiger opeens luider staat dan normaal, vraag je dan af of dit ook écht zo is óf dat je je bewuster bent van wat het geluid met je doet. Probeer te ontdekken wat jij nodig hebt. Denk aan oordoppen om het volume te verlagen (zoals Loop of Calmer) of gehele afsluiting van het geluid door een koptelefoon (met of zonder geluid/muziek).

Voelt je T-shirt opeens aan alsof je in brandnetels hebt liggen rollen? Grote kans dat je vaker (langzaam) overprikkeld raakte van de sensorische sensatie hiervan. Kijk of er een kledingstuk is waar je helemaal in kan nestelen. Dit hoeft niet perse dons of teddy te zijn, maar kan ook een simpele 100% katoen zijn.

Therapie

Pssst, ik ben geen arts of psycholoog, mijn ‘manier’ werkt niet voor iedereen. Soms wil het simpelweg niet in je eentje lukken, dat is oké. Het kan zijn dat er een laag trauma-verpakking over je eigen grenzen en behoeften ligt, ook dat is niet gek. Therapie kan hier bij helpen, ook al werkt het misschien niet voor iedereen op elk moment. Dingen zoals PMT (Psycho Motorische Therapie) kunnen bijdragen aan het (weer) in contact komen met je lichaam. Om de trauma-verpakking af te wikkelen kan EMDR (Eye Movement, Desensitization and Reprocessing) een optie zijn. Net zoals bij andere behandeling of therapieën, geniet iemand die verstand heeft van neurodivergent en autisme-vriendelijke praktijken de voorkeur.

Hoe je het ook doet, zoals altijd;

Happy stimming!

Yamina

Blogs door Yamina

Meer weten over Yamina’s zoektocht naar haar authentieke autistische identiteit, met een vleugje activisme? Of ben je nieuwsgierig naar de persoon achter AUTHENTIQ?

Volg Yamina ook op Instagram: